Rutger Bregman heeft een nieuw boek. En een nieuwe stichting/school/doel: Morele Ambitie. Je kan er niet omheen. Ten minste, ik kan er niet om heen in mijn podcastfeed, waar Bregman de afgelopen week maar liefst in 4 verschillende podcasts voorbij kwam.
Dit kan natuurlijk ook wat zeggen over het soort podcasts dat ik luister, of over Bregman en zijn media machine. Want media-aandacht genereren, dat kan hij als de allerbeste.
Het verhaal boven de details
Ik heb in het verleden eerder over Bregman geschreven en het doet me nog steeds deugd (!) als ik ergens een 823e druk van De Meeste Mensen Deugen tegenkom en zie dat de slordige fout over mijn geboortedorp — uit de eerste paar drukken — plotseling is verdwenen. Ik heb nooit een reactie gekregen, maar ik was denk ik de eerste die die feitelijke onjuistheid aankaartte.
En het zijn onder andere dat soort slordigheden waardoor er veel kritiek is op Bregman (en iets met kop en maaiveld). De Snijtafel maakte er een hele serie over, Michiel Lieuwma deed recent ook een duit in het zakje net als BoekenFM. En allemaal kunnen ze relevante punten noemen.
Ik ga daar niet aan meedoen.
Want ik bewonder toch ook veel aan Bregman. Hij denkt niet klein én hij denkt in mogelijkheden. Dat is heel wat waard. Maar zijn allergrootste talent is dat hij een neus heeft om aansprekende verhalen te vinden en die aan elkaar kan weven tot een inspirerend samenhangend geheel (dat laatste is dus niet iedereen het over eens). De losse draadjes zijn niet van hem, het weefwerk wel (Joost de Vries zei dat in BoekenFM). En ja daar kun je ook wat van vinden, maar daar gaat deze blog dus niet over.
Bregman legt makkelijk verbinding, praat makkelijk en gaat ook graag het gesprek aan. Door die houding denk ik ook dat hij de morele winnaar was in het debat tegen (?) hem met de Snijtafel.
Ik mag de Snijtafel, maar Bregman was die dag niet de beroerdste, deed opgewekt mee en stond daardoor al 1-0 voor t.o.v. de tegenpartij die vooral heel boos en gefrustreerd over kwamen. De Snijtafel had vast heel veel inhoudelijke punten goed, zeker, maar dit is wat ik vooral heb onthouden.
Wat zegt hij over schrijven?
Dit is een lange inleiding op twee dingen die ik Bregman ooit hoorde zeggen. De ene denk ik vaak aan, de ander heb ik gister net gehoord.
Bregman zei dat het volgende (meen ik) in een podcast met Beatrice de Graaf.
Do the reading.
Rutger Bregman
Bregman zei het in de context dat de meeste mensen niet echt lezen en het ongelofelijk is wat je kan bereiken door gewoon (veel) te lezen. Iedereen wil ergens iets van vinden. Maar een paar tweets lezen maken je niet de expert zoals een paar dikke boeken over één specifiek onderwerp dat wel kunnen doen. Lezen is werken. Doe het werk.
En het volgende hoorde ik hem zeggen in Nooit Meer Slapen, waarbij het ook ging om wat hij allemaal had gelezen en vooral over waarom hij schrijft.
Ik heb dit vaker opgemerkt, dat mensen met een goed geheugen relatief weinig schrijven. En voor mij is het gewoon omdat ik vergeet heel snel dingen weer. Mijn boeken zijn ook mijn belangrijkste fysieke bezittingen, want die staan vol met aantekeningen. Als die in vlammen opgaan ben ik gewoon een deel van mijzelf kwijt. Dus ik heb altijd heel erg die behoefte gehad om te schrijven. Gewoon om te onthouden. Om gedachten op een rij te zetten. En al schrijvend ontdek je ook wat je vindt.
Rutger Bregman
Daar heb ik niets meer aan toe te voegen.
Ach Jan, dit is de zoveelste poging om jezelf als merk neer te zetten, je daarop laten voorstaan en denken dat je daarmee de wereld kan verbeteren (zie vileine reactie van Joost de Vries). Ik heb geen morele ambitie. Ik krijg van Bregman behoorlijke jeuk, dat omhooggevallen domineeszoontje dat zo weinig existentieels heeft meegemaakt.