Ik las afgelopen week Nineteen Eighty-Four en was er behoorlijk van ontdaan.
Het boek stompt je in de maag. Om de herkenbaarheid en actualiteit maar bovenal het pessimistische wereldbeeld.
Ik las de annotated edition. Deze heeft een Newspeak appendix, voetnoten met referenties én correspondentie aan Orwell. Machtig interessant. Ik heb het allemaal gelezen.
Het meest interessant was een polemisch essay van Orwell uit 1946 over verval van het Engelse taalgebruik (dit was nog vóór dat Nineteen Eighty-Four uit kwam). Het essay is ook online te lezen.
In de wereld van Nineteen Eighty-Four wordt taal steeds dommer en platter gemaakt: allemaal om het zelfstandig denken te ontnemen. Echter in onze wereld van midden jaren 40 ergert Orwell zich juist aan wollig, overdreven en (daardoor) vaag taalgebruik van met name politici.
Er zijn twee dingen waar hij zich in het bijzonder aan ergert:
- Staleness of imagery
- Lack of precision
Beide gaan over clarity.
Orwell zet op uitmuntende wijze met voorbeelden uiteen wat zijn tijdgenoten fout doen. En waar en hoe ze clarity missen. Uiteindelijk presenteert hij zes schrijfregels.
In dit essay zit één opmerking verstopt die me nog meer raakte dan heel Nineteen Eighty-Four. Het gaat over schrijven.
Probably it is better to put off using words as long as possible and get one’s meanings as clear as one can through pictures and sensations. Afterward one can choose – not simply accept – the phrases that will best cover the meaning, and then switch round and decide what impression one’s words are likely to make on another person.
George Orwell
Zo had ik het nog nooit bekeken, maar ik weet precies wat hij bedoelt.
Ik ben hier laatst ook in begonnen, iedere pagina denk ik het kan niet maffer, dat mensen zo kunnen denken als een soort van kudde dieren, maar iedere pagina wordt het meer bijzonder (echt die scene met die 2 minuten Haat, echt niet te filmen zo bizar. Dat hij dit in jaren 40 schreef was al bijzonder, maar dat er in deze tijd dit boek nog steeds overeind staat en er genoeg voorbeelden zijn dat dit ook echt gebeurd maakt dit boek misschien nog wel meer beklemmend