In de meest informatieve podcast nieuwsbrief van Nederland — door Lieven Heeremans — las ik het volgende.
Valentijn Hogenkamp […] wist de term “literair” tijdens het diner na de eerste workshop te omschrijven als “een uiting waarbij de stijl belangrijker is dan de inhoud”. Daar ging ik wel op aan. Zeker toen Dennis Gaens (de organisator van de workshop) […] de hele tijd sprak over “de kaart en niet het gebied”.
Heb je nog een podcasttip?
Dit raakt aan wat ik gister over van Dis zei. En wat ik al eerder schreef over stijl. Dus daar ga ik dan weer op aan.
En die uitdrukking; ‘de kaart en niet het gebied’ klinkt bekend. Lieven dacht dat ook:
Ik heb het even opgezocht en “dit is de kaart en niet het gebied” is een uitspraak die door verschillende mensen in de geschiedenis gebezigd is, in domeinen die zich zo ver strekken als wetenschapsfilosofie, neurolinguisitsch programmeren en, uiteraard, de literatuur. Auteurs als Jorge Luis Borges, Neil Gaiman en Lewis Caroll hebben allemaal een variant geschreven op het, bij waarschijnlijk jullie allemaal wel bekende, verhaal over een koning die graag een dermate gedetailleerde kaart wilde van zijn koninkrijk dat de schaal uiteindelijk 1 op 1 werd. Totaal onwerkbaar dus. De moraal van dit verhaal? Hoe objectief ze ook lijken, een kaart is hoe je het ook wendt of keert, altijd een interpretatie.
Het gaat dus om het verschil tussen abstracte representatie en werkelijke ervaring. En het herinnert ons eraan dat onze ideeën over de wereld niet altijd precies overeenkomen met de echte wereld. En — als belangrijkste — het moedigt ons aan om bewust te zijn van onze interpretaties en om open te staan voor nieuwe informatie.