Jaap Korteweg in POM

Ik luisterde deze week de POM Techoptimisme podcast met een zelfverklaarde 9e generatie boer, groot vleesliefhebber én oprichter van een boerenvakbond, maar iemand die tegenwoordig beter bekend is als medeoprichter van de Vegetarische Slager: Jaap Korteweg.

Jaap Korteweg heeft heldere ideeën over onze voedselindustrie, ideeën waar ik enthousiast van word.

Als niet-vleeseter zijn er meerdere, inmiddels bekende, argumenten te geven waarom je geen vlees eet. Maar Korteweg noemt eigenlijk geen van deze argumenten, hij lijkt vooral heel zakelijk in zijn afweging. Zo maakt hij een sommetje over het aantal calorieën dat er in gaat (bijv. in een koe) en wat er uit komt, en stelt vast dat het beslist niet logisch is wat we aan het doen zijn. Dus dat moet anders.

Er is echter één dingetje: vlees is lekker, wat nu?

Korteweg is een vleesliefhebben én is iemand “die graag serieus genomen wordt”.

Dit was de start van zijn zoektocht naar vleesvervangers die de smaak en ervaring van écht vlees hebben. Dit was een ander uitgangspunt dan de alternatieven die er tot dat moment waren, zoals groenteburgers. En wat bleek, er was eigenlijk al voorzichtige techniek om hier iets mee te doen. Maar daar moest flink in geïnvesteerd worden en niemand deed dat.

En dat is interessant!

Want waarom deed niemand daar wat mee? Dit komt omdat de meeste producenten van vleesvervangers — toen —helemaal niet geïnteresseerd waren in de smaak of textuur van vlees. Vlees was een nono. Dus waarom zou je dat willen kopiëren? Maar Korteweg vloog het op een andere manier aan, ging op de stoel zitten van de vleesliefhebber (zichzelf) en stelde de vraag; wat zou hij willen? En dan krijg je een heel ander gesprek.

Ik ga hier niet de hele podcast bespreken, kijk of luister vooral zelf naar dit optimistische en inspirerende verhaal. Zoals het verhaal hoe Korteweg nu — na de Vegetarische Slager te hebben verkocht aan Ahold — bezig is met kaasvervangers (“kans van slagen 5%”).

Hier volgen een paar one-liners cq. ideeën uit de podcast. Enerzijds als notities voor mezelf, anderzijds om jou als lezer te prikkelen om zelf te luisteren:

• 77% van het agrarische land wordt gebruikt voor veehouderij en dat levert 18% van de calorieën. De andere 23% zorgen voor 82% van de calorieën (het Pareto-principe).
• Er zijn zo weinig vegetariërs omdat mensen van vlees houden, niet omdat mensen dierenleed steunen. Goed om steeds in gedachten te houden.
• De Vegetarische Slager is een ode aan vlees. Ze maken producten voor vleeseters.
• Mensen eten geen vlees, mensen eten vleesproducten. Dat is een verschil.
• Innoveren = veel en vaak falen.
• Goeie ondernemers zijn vergeetachtig als het om falen gaat (en dat is maar goed ook).
• Goeie contacten met slagers zijn key. Slagers hebben geen belang in de primaire keten (zoals Shell dat wel heeft waar het gaat om energie). Slagers hebben geen koeien of varkens. Slagers hebben er vooral belang bij om hun klanten een goed product te bieden.
• Kinderen (via o.a. scholen) zijn een belangrijk middel om verandering tot stand te brengen.
• Vleestax is geen goed idee.
• Er moet belasting op vervuilende activiteiten komen: niet op niet-vervuilende activiteiten (klinkt logisch, maar zo werkt het nu niet altijd).
• Er wordt altijd geroepen dat Nederland een top exportland is. Misschien als je naar bedragen kijkt, maar niet als je naar calorieën kijkt. Want Nederland is netto geen exporteur in calorieën maar juist importeur (veevoer). Het is maar hoe je er naar kijkt.
• GEEN kritiek geven (dat is contra-productief), maar probeer te inspireren en het voorbeeld te geven.
• Iedereen een basisinkomen!
• Plastic rotzooi kost niets, behalve de moeite die het kost om uit het patroon te breken om steeds plastic te blijven kopen (bijv. voor een kinderverjaardag).

Kijk hier of luister zelf naar ‘Geen koe meer nodig voor melkproductie | Techoptimisme #1‘: