Toen ik in Amerika basketballde en studeerde was ik na een tijdje door mijn meegebrachte haarspul heen. Dus ik zocht en vond daar een nieuwe wax/gel. Het was zeer goeie stugge wax, en goedkoop.
Een van mijn huisgenoten — een zwarte jongen uit Detroit — kwam een tijdje later op mijn kamer, zag het oranje blikje op mijn bureau liggen en vroeg:
Why do you have this?
Ik legde uit dat dit voor mijn haar was en ik mijn normale gel/wax kon vinden. Maar ik merkte aan zijn reactie dat hij wat anders bedoelde.
What do you mean?
En toen zei hij, op felle toon, iets dat ik nooit ben vergeten, terwijl hij het potje met het deksel — met daarop het logo — naar me toe hield:
Do these look like YOUR KIND of people?
Het viel me toen pas op dat de lachende man en vrouw op het deksel toch echt zwarte mensen moesten voorstellen. En ik begreep dat ik een product had gekocht wat ooit was begonnen als product specifiek voor zwarte mensen: the target consumer was initially black.
Murray’s Original Pomade werd bedacht in de jaren 20, maar vond later ook gretig aftrek bij de rockabillies in de jaren 50 die hun kuif in model moesten houden. En het werd daardoor breder gebruikt. Maar het logo veranderde niet.
Overigens in deze eeuw verscheen er ook een versie met Obama op de voorkant. Die kun je nog steeds kopen.
Dannytio, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
Ik denk vaak aan deze interactie. Het had iets komisch. De verbazing bij de huisgenoot die een typisch zwart product vond op de kamer van de (in zijn ogen natuurlijk) typisch witte onwetende Europese teamgenoot. Maar er zat meer in. Zoals het feit dat er dus producten bleken te bestaan die je niet hoorde te gebruiken? Of wel, waren hier regels voor? Maar ook, hoe kon het dat het mij totaal niet was opgevallen? Voor hoeveel meer dingen zou dit gelden in het leven? En waar is dan die huisgenoot die je er op kan wijzen?
Er zaten allerlei elementen in dit ene bliksemschicht moment waardoor ik hier vaak aan moet denken.
Ik heb Murray’s overigens nog jarenlang gebruikt, ook terug in Nederland. Het is echt goed spul. En elke keer als ik het dekseltje er af deed, mompelde ik tegen mezelf: do these look your kind of people?