Daniel Kahneman bespreekt in zijn boek “Thinking Fast, Thinking Slow” een interessante case.
Bij een kinderdagverblijf kunnen de begeleiders pas naar huis wanneer alle kinderen opgehaald zijn. Maar als het verblijf om 17:00 sluit en de ouders zijn er om 17:05 nog niet, dan staat de begeleider daar dus in zijn eigen tijd.
Het kinderdagverblijf dacht dit op te lossen door boetes in te voeren, voor elke x minuten wachten, moesten de ouders extra betalen.
Als je dacht dat ouders nu eerder hun kinderen op zouden halen, dan heb je het mis. Sterker nog, het effect was averechts: ouders lieten hun kinderen — en dus de begeleiders — veel langer wachten!
Waarom?
Het was nu een transactie geworden. In plaats van je schuldig voelen omdat een begeleider door jou 5 of 10 minuten later naar huis kan, is het nu geworden: ‘ik betaal er wel voor’. De transactie kocht het schuldgevoel af.
Maar het doel van het kinderdagverblijf was niet om een hogere omzet te halen door boetes. Het doel was dat ouders eerder de kinderen op zouden halen. Dat mislukte.
Kies verstandig waar je een transactie van wil maken.