A Swim in a Pond in the Rain – George Saunders

Een tijdje terug schreef ik over de paradox van een goed boek, de aanleiding hiervoor was het boek A Swim in a Pond in the Rain van George Saunders (NL: Een duik in een vijver in de regen).

Nu ik deze uit heb en de boekclub avond erover achter de rug is, wil ik er iets meer over zeggen (maar niet teveel!).

Waar gaat het over?

Saunders — professor in creative writing op Syracuse en winnaar van talloze literaire prijzen — bespreekt 7 korte verhalen van 4 bekende Russische schrijvers (Chekhov, Turgenev, Tolstoy en Gogol). En hij legt na elk verhaal in detail uit wat deze verhalen nou zo goed maakt. En omdat hij dat doet door middel van zijn persoonlijke ervaringen als iemand die deze verhalen al decennia lang leest, voelt het alsof je in gesprek bent met een wijs iemand. Maar verwacht geen klinkklare antwoorden, Saunders stelt de hele tijd hardop vragen en jij — de lezer — bent samen met Saunders op zoek naar de antwoorden. Hij zet je aan het werk.

De Russische schrijvers komen uit die onwaarschijnlijke bloeiperiode van ongeveer 70 jaar waarin Russische literatuur op het hoogtepunt was.

George weet alles?

Nee, juist niet. Dat is deels wat literatuur mooi maakt. De ambiguity. Of zoals Saunders zegt in een interview:

For me the goal is to get to the place where your usual judgey mind has been quieted, all your usual easy opinions get, you know, reduced. And you’re just in a kind of holy state of not knowing anything, which i think is kind of a sacred place, really.

George Saunders interview met Stephen Colbert

Bonus: natuurlijk kan ik dit interview niet tippen zonder op te merken dat Saunders er een David Foster Wallace quote in aanhaalt:

Writer’s block is always a case of having stupidly elevated expectations.

David Foster Wallace

Wat doet het lezen van ‘A Swim in a Pond in the Rain’ met je?

De schellen vallen van je ogen. Je gaat dingen zien die je eerder niet zag, je gaat beter begrijpen wat je leest (in het algemeen, niet alleen Russische schrijvers).

Wat je altijd misschien al vermoedde maar niet kon duiden, wordt duidelijk gemaakt.

Na het lezen voel je je dom dat je bepaalde dingen eerder niet zag, maar je voelt je ook wijzer, meer zelfverzekerd wanneer je een ander boek oppakt. Welk ander boek dan ook.

Maar je bent daardoor misschien ook verpest (zoals iemand op de boekclub opmerkte). You can’t unsee. Want niet iedereen kan schrijven zoals deze Russen.

Dit is het type boek dat ik had willen lezen vóór dat ik zelf serieus begon met lezen. Dit is het boek waarvan je vermoed dat ze bestaan, maar waarvan er toch minder zijn dan je denkt.

Het helpt dat Saunders natuurlijk zelf ook heel goed kan schrijven. Maar hij zal dat talent ook grotendeels toekennen aan lezen. Van bijvoorbeeld deze Russische schrijvers.

Het boek maakt je een betere lezer, en daardoor een betere schrijver.

En je mag door het lezen misschien niet overal de antwoorden op krijgen. Maar je gaat wel leren de goeie vragen te stellen. En dat is misschien nog wel belangrijker dan het hebben van antwoorden.

Lang verhaal kort: dit boek verandert je.