Bleek Blauw Bolletje

Op 14 februari 1990 — van een afstand van 6 miljard kilometer — maakte de Voyager 1 een foto van de aarde. Los van het feit hoe waanzinnig het is dat we überhaupt vanaf 6 miljard kilometers foto´s kunnen maken, waar het om gaat is wat op de foto net aan te zien is. Namelijk onze aarde.

Het is niet meer dan een mini bleek blauw bolletje. Wat de foto duidelijk maakt, is hoe klein en nietig die aarde is in het heelal.

Het is niet meer dan een stofje in de immense ruimte.

Deze foto werd wereldberoemd onder de titel pale blue dot, mede dankzij Carl Sagan die in zijn boek Pale Blue Dot: A Vision of the Human Future in Space uit 1994 hierover schreef. Wat hij daarin zegt, is de moeite van het af en toe (her)lezen meer dan waard.

Daarom volgt het hier:

Kijk nog eens naar die stip. Dat is hier. Dat is thuis. Dat zijn wij. Daarop heeft iedereen van wie je houdt, iedereen die je kent, iedereen van wie je ooit hebt gehoord, elk mens dat ooit heeft bestaan, zijn leven geleefd. Het geheel van onze vreugde en lijden, duizenden zelfverzekerde religies, ideologieën en economische doctrines, elke jager en verzamelaar, elke held en lafaard, elke schepper en vernietiger van de beschaving, elke koning en boer, elk jong verliefd stel, elke moeder en vader, hoopvol kind, uitvinder en ontdekkingsreiziger, elke moraalleraar, elke corrupte politicus, elke ‘superster’, elke ‘hoogste leider’, elke heilige en zondaar in de geschiedenis van onze soort leefde daar – op een stofje dat zweeft in een zonnestraal.
De aarde is een heel klein podium in een enorme kosmische arena. Denk aan de rivieren van bloed die door al die generaals en keizers zijn vergoten, zodat ze in glorie en triomf de tijdelijke meesters konden worden van een fractie van een stip. Denk aan de eindeloze wreedheden die de bewoners van de ene hoek van deze pixel hebben ondergaan op de nauwelijks te onderscheiden bewoners van een andere hoek, hoe vaak ze misverstanden hebben, hoe graag ze elkaar willen doden, hoe vurig hun haat is.
Onze houdingen, onze ingebeelde eigendunk, de waan dat we een bevoorrechte positie in het universum hebben, worden uitgedaagd door dit punt van bleek licht. Onze planeet is een eenzaam stipje in de grote omhullende kosmische duisternis. In onze duisternis, in al deze uitgestrektheid, is er geen enkele aanwijzing dat er hulp van elders zal komen om ons van onszelf te redden.
De aarde is de enige wereld waarvan tot nu toe bekend is dat ze leven herbergt. Er is nergens anders, althans in de nabije toekomst, waarnaar onze soort zou kunnen migreren. Bezoek, ja. Vasthouden, nog niet. Of je het nu leuk vindt of niet, voorlopig is de aarde waar we ons standpunt innemen.
Er is gezegd dat astronomie een vernederende en karaktervormende ervaring is. Er is misschien geen betere demonstratie van de dwaasheid van menselijke verwaandheden dan dit verre beeld van onze kleine wereld. Voor mij onderstreept het onze verantwoordelijkheid om vriendelijker met elkaar om te gaan en om de lichtblauwe stip, het enige huis dat we ooit hebben gekend, te behouden en te koesteren.

Carl Sagan