Als je David Dunning of Justin Kruger heet, kun je met een gerust hart ervan uit gaan dat je in je verdere wetenschappelijke carrière geen ander onderzoek gaat doen wat bekender zal worden dan het door deze heren vastgestelde — en inmiddels erg bekende — dunning-krugereffect.
En wat is dat effect? Kortgezegd:
Als je niet weet wat je niet weet, schat je je eigen vermogens hoger in dan wanneer je het wel zou weten.
Dat is de nette manier om te zeggen: domme mensen weten niet dat ze dom zijn want daar zijn ze te dom voor. Maar juist die mensen roeptoeteren het hardst, want ze worden niet gehinderd door enige kennis.
Iets formeler gesteld:
Het dunning-krugereffect is een psychologisch verschijnsel waardoor mensen die incompetent zijn in een taak hun prestaties hoger inschatten dan deze in werkelijkheid zijn. Dit zou te wijten zijn aan een cognitieve bias die erin bestaat dat ze, juist door hun incompetentie, het metacognitieve vermogen ontberen om in te zien dat hun keuzes en conclusies soms verkeerd zijn.
Wikipedia
De daadwerkelijke impact van dit effect staat de laatste jaren wel ter discussie, maar dat er een effect is, is zeker.
Wat opvallend is, is dat dit effect vaak en veel wordt aangehaald. Het is een makkelijke dooddoener geworden in online discussies bijvoorbeeld. En zo is dit pop-sci fenomeen diep doorgedrongen in het collectieve bewustzijn. En dat heeft twee oorzaken:
- Het is een vrij eenvoudig te begrijpen concept.
- Het is vrij eenvoudig ergens op te plakken. Wanneer iemand je niet zint, of je bent het oneens, dan stop je dit in het dunning-kruger hoekje.
De populariteit van de naamsbekendheid van het effect is denk ik dus te danken aan de gevaarlijke combinatie van deze twee factoren. Je zou kunnen spreken van het dunning-krugereffect effect.
Het is een manier geworden om op een quasi-wetenschappelijke manier te zeggen dat iemand dom is. Iemand snapt het niet: hup, hij of zij is te dom om het te snappen en klaar ben je. Dat zijn dubbele punten: want niet alleen kan je iemand (je tegenstander) wegzetten als dom en jij komt bovendien nog eens even heel slim voor de dag met je theorie met twee namen!
Maar of de wereld daar beter van wordt, valt nog te bezien.
Het advies is dus: pas op voor het dunning-krugereffect effect.
Webmentions
[…] weet inmiddels wel wat het dunning-krugereffect is. Ik leerde gister dat dit effect ook een zusje heeft. Het […]
[…] Sommige mensen hebben hier trouwens totaal geen last van last. Je zou kunnen stellen dat het oplichterssyndroom het omgekeerde is van het dunning-krugereffect. […]