Ik stond laatst bij het Spinozamonument in Amsterdam en realiseerde me dat ik eigenlijk geen snars over hem weet, anders dan dat hij vroeger op het briefje van 1000 gulden stond en ik bij zijn naam altijd aan spinazie moet denken.
Bij het monument stond: Het doel van de staat is de vrijheid.
En daar wou ik wel meer over weten.
De Ongeloofelijke
Het mooie van podcasts is dat je in korte tijd een introductie over bepaalde onderwerpen kan krijgen. En dat werkt het beste wanneer bevlogen mensen dit doen. De podcast als hoorcollege. Daarom raad ik deze aflevering van De Ongeloofelijke Podcast over Spinoza met Ronald van Raak heel erg aan. Raak is een voormalig SP Kamerlid en huidige hoogleraar ‘Erasmiaanse waarden’ (die andere denker).
Je leert in deze aflevering veel over het leven van lenzenslijper Spinoza, maar vooral ook over zijn ideeën over vrijheid en vrijheid van meningsuiting en waarom democratie zo belangrijk is. En dat zijn prikkelende ideeën.
Want die ideeën zijn net even iets andere ideeën dan wij er op na houden. Niet vrijheid als vrijbrief voor alle individuele wensen en behoeften die je maar hebt (keuzevrijheid) maar vrijheid als plicht in een wederkerige relatie.
Ons idee van (absolute) keuzevrijheid zou door Spinoza als een naïeve gedachte worden zien, want als mens ben je altijd onderdeel van een keten of een systeem.
Dat is hetzelfde als een steen die je in de lucht gooit en die denk dat ie zelf kan bepalen waar ie terecht komt.
Ronald van Raak over Spinoza
Paar one-liners uit deze podcast:
Vrijheid is dat doen wat noodzakelijk is. Kennis hebben. Kennis hebben van jezelf. In harmonie leven met je omgeving. Vrij zijn kun je niet in eentje. Vrijheid kun je ook niet opeisen. Vrijheid is een geschenk van anderen. Vrijheid gun je elkaar.
Tolerantie is niet het recht om te zeggen wat jij wilt. Tolerantie is de plicht je te verdiepen in anderen. Want je moet weten wat de ander denkt, om met elkaar in harmonie te kunnen leven.
Veel om op te kauwen. Aanrader.
